Mt 12, 1-8
Đi băng qua cánh đồng lúa, các môn đệ đói bụng và bứt lúa ăn. Thấy vậy, những người Pha-ri-sêu chất vấn Đức Giê-su : « Ông coi, các môn đệ ông làm điều không được phép làm ngày sa-bát ! » Trước hết, chúng ta ta cần cảm thương ĐGS, vì trò phạm lỗi, nhưng Thầy phải chịu trách nhiệm. Sau này trong cuộc Thương Khó và trên Thập Giá, ĐGS sẽ nhận vào mình tất cả mọi tội lỗi, xét theo Lề Luật, không chỉ của các môn đệ, nhưng là của cả loài người chúng ta.
Thật vậy, chúng ta cần tự hỏi : làm sao, ở ngoài đồng bao la như thế, những người Pha-ri-sêu lại biết được việc này ? Chắc họ đã phải kín đáo đi theo, rình mò, theo dõi và quan sát thật kĩ nhóm của ĐGS. Hành động này hàm chứa thái độ lên án trước rồi, và chỉ cần chờ cơ hội thôi. Ý muốn lên án vốn thuộc về ma quỉ và sự dữ ; nhưng ý muốn này lại dựa vào chính lề luật. Vì thế, ai cũng biết đó là ý đồ xấu, nhưng không ai làm gì được, vì có lề luật là chỗ dựa, thậm chí, là chỗ ẩn nấp thật kín đáo, kín đáo nhất của sự dữ.
Và, như chúng ta thấy, khi không tìm ra cơ hội, chính họ sẽ tạo ra cơ hội khiến Đức Giêsu và các môn đệ phải phạm luật ; các TM gọi hành động này là thử hay giăng bẫy. Kinh Thánh mặc khải cho chúng ta rằng, thử hay giăng bẫy, là hành động đặc trưng của ma quỉ (x. Sách ông Giop ; Kh 12, 10) ; và hành động này không phải là hiếm thấy trong cuộc sống của chúng ta.
Hơn nữa, và điều này còn nghiêm trọng hơn, ngày sa-bát là ngày được lập ra để tưởng nhớ ơn huệ sự sống được cứu khỏi sự chết, nhờ lòng thương xót của TC (Đnl 5, 12.15). Nhưng trong thực tế, ngày sa-bát đã biến thành một bộ luật phức tạp bao gồm những qui định chi li, dùng để dò xét và lên án. Ngày sa-bát là ngày được lập ra để tưởng nhớ sự sống, nhưng đã biến thành phương tiện để lên án và giết chết chính Đấng Ban Sự Sống, là ĐGS. Vì sau này, người ta sẽ nhân danh Lề Luật để giết Chúa, Đấng Vô Tội tuyệt đối.
Do đó, ĐGS đã đứng về phía các môn đệ, biện minh cho họ bằng cách trích dẫn Kinh Thánh. Trong sách Samuel I, chương 21, kể lại chuyện vua Đa-vít và những người tùy tùng của ông, lúc đói đã vào nhà TC ăn bánh dùng để dâng tiến, thứ bánh chỉ có tư tế mới được ăn. Khi nêu ra một biến cố lịch sử, được kể lại trong Sách Thánh, Đức Giêsu muốn dạy cho người Pha-ri-sêu, và qua họ, cho chúng ta nhiều điều :
Ø Sự sống ưu tiên hơn lề luật. Và xét cho cùng mọi lề luật được đặt ra để phục vụ cho sự sống. Sự sống chính là cùng đích của lề luật. Đúng là trong cuộc sống, có những lúc cần phải dựa vào lề luật để buộc tội. Nhưng, nếu điều này diễn ra ở một mức độ nào đó, hay với ý muốn nào đó, thì lề luật không còn đi đúng hướng là phục vụ cho sự sống.
Ø Luật đúng là tốt và thánh, như thánh Phao-lô nói trong thư Roma (Rm 7). Nhưng ngôi vị con người cũng là thánh, vì vốn được dựng nên theo hình ảnh của Thiên Chúa. Vì thế, trong hành vi phạm luật, phải chú ý đến hoàn cảnh, quá khứ, giáo dục, môi trường, những vấn đề và vết thương của nội tâm…
Ø Con Người là chủ ngày sa-bát và « TC muốn lòng nhân chứ đâu cần của lễ ». Mặc khải này của ĐGS phải làm cho chúng ta tin tưởng và bình an, vì Đấng ban luật cũng là Đấng thương xót, bao dung, không lên án, nhưng cứu vớt. Không phải Chúa bao che chúng ta, nhưng là vì sự tin tưởng và lòng bao dung tha thứ, như Người Cha Nhân Hậu, mới có khả năng biến đổi và chữa lành tận căn con tim của chúng ta.
Lm. Giuse Nguyễn Văn Lộc