Mt 16,13-20
Hôm nay Giáo Hội mừng kính hai thánh tông đồ Phêrô và Phaolô. Đó là hai khuôn mặt vĩ đại ở thượng nguồn niềm tin Kitô giáo, những chứng nhân tiên khởi và sáng giá của Đức Kitô Phục Sinh. Đó cũng là hai cột trụ vững chắc nâng đỡ Giáo Hội trải qua biết bao thăng trầm dọc dài lịch sử hai mươi thế kỉ nay. Đó còn là hai vị thánh “cả” (thánh lớn, thánh vĩ đại) đối với mắt nhìn và lòng sùng kính của mọi tín hữu.
Chỉ nhìn những nét cao cả, người ta có thể nghĩ rằng các ngài ở quá xa trong thời gian, ở quá cao trong cương vị, và có nguy cơ ở bên lề nhịp sống Giáo Hội; trong khi đời sống và ơn gọi của hai Đấng xem ra lại rất gần với đời kẻ tin. Trong Thánh lễ vọng mừng kính hôm nay, xin được nhìn Phêrô và Phaolô như hai vị thánh của lòng sám hối.
Phêrô qua trang Tin Mừng hôm nay xuất hiện ở đỉnh cao yêu mến đến nỗi đã được Chúa Giêsu tín nhiệm gửi trao đoàn chiên Giáo Hội. Nhưng đời sống của ngài đã có những bóng tối tội lỗi phủ trùm. Chỉ sau phút tuyên xưng đức tin để đời, ngài đã bị Chúa Giêsu quở trách là “Satan hãy xéo đi” khi có ý ngăn cản Người lên Giêrusalem để chịu nạn. Rồi khi đang ung dung bước trên ngọn sóng đến với Chúa Giêsu, thì vì hụt hẫng lòng tin, ngài đã bị nhấn chìm trong làn nước.
Nhất là trong thảm kịch của Đấng Cứu Thế, Phêrô xuất hiện trong một dáng dấp khó thương hơn bất cứ Tông đồ nào. Ngủ vùi trong vườn Cây Dầu lúc Chúa hấp hối, đó là tội quên Chúa. Rút gươm chém đứt tai tên đầy tớ vị thượng tế, đó là tội không vâng theo ý Cha. Sợ quá bỏ ra khi thấy Chúa bị bắt, đó là tội lìa xa Chúa. Và chối Chúa ba lần trước mặt người tớ gái, đó là tội phản bội. Rõ ràng Phêrô là người đã biết đến tội.
Phaolô cũng thế, trước khi là vị Tông đồ nổi tiếng, ông đã là một người khét tiếng trong dư luận tín hữu thời sơ khai đến nỗi nghe đến tên ông người ta phải trốn chạy như chạy tà. Ông là kẻ bách hại đạo Công Giáo trước bất cứ ai. Tuổi trẻ ông săn lùng các tín hữu. Thế giá ông đe doạ họ. Bàn tay ông đã từng vấy máu các Thánh Tử Đạo tiên khởi. Ông ghét đạo đã đành, lại còn tự nguyện xin lệnh đi ruồng đi bố ráp những người theo đạo nữa. Quả thật, Phaolô là kẻ đã có kinh nghiệm về tội.
2. Vì Phêrô và Phaolô đã quyết chí tìm về và hết mình sống cho sứ mạng được trao phó.
Nhưng điều quan trọng không phải là kể tội các ngài cho nhiều, mà là khởi đi từ tình trạng tội luỵ ấy để nhận ra, một khi đã được Chúa đánh động, Phêrô và Phaolô đã quyết chí tìm về và hết mình sống cho sứ mạng được trao phó.
Phêrô sau biến cố Phục Sinh đã là một Phêrô khác hẳn. Được hoàn toàn biến đổi: nên mới nên mạnh, nên lành nên trong, nên thông nên sáng, làm tiền đề để nên rạng ngời thánh đức hơn. Ngài đã thể hiện vai trò Tông đồ trưởng với tầm cao tương xứng của tinh thần trách nhiệm, và đã chu toàn sứ mạng thủ lãnh Giáo Hội Công Giáo với nét đẹp của dạ can trường. Để rồi cuối cùng chịu án đóng đinh tại Rôma làm sáng lên hình ảnh bất khuất của một niềm tin vào Đấng Cứu Thế, Con Thiên Chúa hằng sống. Nhờ sám hối, Phêrô đã nên thánh.
Còn Phaolô thì sau biến cố trên đường Đamas, nơi ông không còn giữ lại điều gì cũ nữa, mà tất cả đã được biến đổi. Nếu trước đây nhiệt tình cộng với ngu dốt về đạo đã trở thành phá hoại và gây khó khăn không ít cho Giáo Hội, thì sau này chính lòng nhiệt thành ấy cộng với ơn thánh và óc cầu tiến, Phaolô đã trở nên mẫu người không ai theo kịp về việc xây dựng Giáo Hội.
Nhiệt thành yêu Chúa Kitô, nhiệt thành yêu mến Tin Mừng và nhiệt thành đến ngổ ngáo trong việc truyền giáo. Tung hoành ngang dọc trên những cánh đồng Dân ngoại, để mỗi ngày đem về cho Chúa nhiều tâm hồn hoán cải. Cuối cùng, cũng chính tại Rôma, Phaolô đã bị xử trảm để mãi còn âm vang tiếng nói cao rao lòng nhiệt thành đến độ sẵn sàng hiến dâng mạng sống vì Tin Mừng cứu độ. Nhờ sám hối, Phaolô cũng trở nên đại thánh.
3. Cho niềm tin hôm nay.
Nghiêng mình trước hai vị thánh đáng kính trong Phụng Vụ Thánh lễ hôm nay, tín hữu bỗng hiểu ra rằng: nét cao cả hai Đấng có được không phải là điều đương nhiên hay do tính tự nhiên, nhưng đã được đánh đổi bằng cả cuộc đời sám hối và không ngừng kêu gọi người ta sám hối.
Nếu trong thư của Phêrô, có lần chép: “Thiên Chúa chống lại kẻ kiêu căng, nhưng ban ơn cho người khiêm nhu” (1 Pr 5,5), thì đó là vì ngài đã từng kinh nghiệm trong vai trò của nhà lãnh đạo sám hối tự nhìn vào mình, và chắc chắn đó là rút ruột tâm sự của một đời tay hòm chìa khoá Nước Trời, luôn tỉnh táo vật lộn với chính mình để vươn lên trong ơn thánh Chúa.
Và nếu trong thư của Phaolô đã nhiều lần kêu gọi: “Hãy giũ bỏ con người cũ để mặc lấy con người mới” (Ep 4,24), thì đó chẳng phải là lời khuyến thiện bờ môi chót lưỡi, mà chính là khởi đi từ một chuyện lòng rất riêng của một con người đã kinh qua chặng đường gạn đục khơi trong từ bỏ cái cũ kỹ tội lỗi để bước sang cái mới mẻ trẻ trung tuyệt vời.
Thì ra cái cao cả là cái phải trả giá bằng dò tìm trong hoán cải, là cái phải khổ công thắng vượt mà vươn lên, là cái phải kiểm tra xây dựng cân chỉnh không ngừng. Không biết có nên phát biể rằng: hôm nay Phêrô và Phaolô cao cả bao nhiêu là vì hôm qua đã sám hối bấy nhiêu. Giống như những ngôi nhà cao tầng đứng vững là vì có móng nền được chôn sâu trong lòng đất.
Tạ ơn Chúa đã không gọi một vị thánh lý lịch trong sạch hoàn toàn để đứng đầu Giáo Hội và một vị thánh chưa kinh nghiệm hoán cải để rao giảng Tin Mừng, mà đã thương chọn gọi hai vị sám hối để hôm nay nên Thánh cả rạng ngời. Ý nghĩ và tâm tình ấy đã nên nguồn cổ vũ cho đời sống tín hữu.
Để thêm tin tưởng: tại sao tôi phạm tội hoài? Tại sao trong Giáo Hội thánh thiện vẫn còn đó nhưng tội nhân? Bởi vì bản chất Giáo Hội là thánh, nhưng trong cuộc lữ hành vẫn cưu mang những kẻ có tội cần ơn sám hối. Điều quan trọng là biết trỗi dậy vươn lên kìa. Không phải vì mạnh mẽ mà người ta trỗi dậy được, nhưng vì trỗi dậy được người ta trở nên mạnh mẽ.
Để thêm hy vọng: tội lỗi quá làm sao nên thánh? Đừng lo. Bằng dạn dày kinh nghiệm, Phêrô và Phaolô đã là “đầu xuôi” để ta hôm nay nếu biết sám hối cũng trở nên “đuôi lọt” như các ngài, và nhờ lời chuyển cầu của hai vị cột trụ Hội Thánh, ta được thêm chí bền mà thắng lướt. Không thánh nhân nào không có quá khứ, chẳng tội nhân nào không có tương lai.
Để thêm yêu mến: Phêrô và Phaolô, hai gương mặt cao cả, nhưng không ở cao ở xa ở ngoài để lạnh lùng nhìn đời bằng nửa con mắt. Trái lại, mãi mãi các ngài vẫn ở trong Giáo Hội để ân cần gần gũi với mọi tâm hồn và sẵn sàng đỡ nâng dìu về đường ngay nẻo chính. Thanh gươm Phaolô chiến đấu giúp ta lìa xa tội lỗi, và chìa khoá Phêrô nhẹ nhàng mở ra cho ta cánh cửa Nước Trời.
Tác giả Vũ Duy Thống, Gm